KUR RİSKİNİN ÖLÇÜMÜ ve YORUMLANMASI (2. BÖLÜM)

Bir önceki bölümde ihracatçı bir Firma üzerinden kur riskini ölçmeye ve yorumlamaya çalışmıştık. Genel olarak ihracat haricinde yurtiçine de yabancı para üzerinden satış yapan şirketlerde de benzer bir durumla karşılabiliriz. Ülkemizde özellikle tekstil yada otomotiv yedek parça gibi sektörlerde yurtiçine direk yabancı para üzerinden satış yapılmadığı durumlara bir çok kez rastlayabiliriz. Hatta ilgili sektörde çoğunlukla tercih edilen yöntem dövize endeksli yapılan satışlardır. 

KUR RİSKİNİN ÖLÇÜMÜ ve YORUMLANMASI (1. BÖLÜM)

Kur riski işe yeni başlayıp başlamadığı  çok önemli değil, genelde analistçinin korkulu rüyasıdır. Çoğu zaman analistçi için paniğe sebep verir. Bu risk nasıl ölçülmelidir ? Ülkemizde sadece yabancı para varlık ve yabancı yara yükümlülük durumuna bakıp, kur riski olup olmadığına karar verebilir miyiz ? Peki biz riskin düzeyini nasıl ölçeceğiz ? Birde gelir tablosunda kambiyo karı/zararı hesabı var, finansman giderlerinin içerisinde de kur farkı var. Eyvah Firma kurdan çok zarar yazmış, bir saniye kurdan bu kadar zarar yazılırken dönem karı nasıl artıyor? Yok bu kadar kur zararı varken, kesin kur riski vardır, olmasa bile vardır !, olmasa da kimseyi inandıramam. Bir saniye finansman gideri içindeki kur farkları uzun vadeli kredilerden kaynaklanmış, peki bu analizimi etkiler mi ?

İlgili yazı da bir Firma’da kur riski olup olmadığı konusuna değinmek yerine esas anlamda bence önemli olan kur riskinin düzeyinin ölçülmesi konusuna değinmek istiyorum.

ANALİZCİ İÇİN ALACAK KALİTESİNİN TESPİTİ

Daha önceki yazılarda “Firma’yı ne batırır” konusuna değinmiştik. Cevap aslında tek olup, nakit akışındaki/dengesindeki bozulmaydı. Nakit akışındaki bozulmanın pek çok alt nedeni olduğundan bahsetmiştik. Bu yazıda özellikle bir analizci için bahsi geçen alt nedenlerden belki de en önemlisi olan alacak tahsilatında yaşanabilecek sorunların nasıl tespit edilebeceği incelemeye çalışacağız.

FİNANSAL ANALİZ’DE “REEL ÖZKAYNAK DÜZEYİ”

“Özkaynaklar” özellikle şirketlerin mali verilerinin değerlendirmesinde bilanço ele alındığında en fazla dikkat edilen hesap grubudur. Hatta çok sayıda bankacının bilançoyu eline aldığında ilk olarak görmek istediği özkaynakların aktifi finanse etme düzeyidir.  Genellikle tutar çok önemli değildir. Aktif büyüklük ile uyum aranır. Kısaca “%” önemlidir. Amaç Firma aktifin kaçının özkaynaklarla finanse edileceğinin görülmesidir. Şirket ile ilk kez çalışılacaksa en fazla merak edilen hesaptır. Aktarma-Arındırma işlemlerinin %50’sinden fazlasında “özkaynaklar grubu” kullanılır. Dikkat ederseniz “özkaynaklar grubu” olarak ifade edilmekte olup, tek başına ödenmiş sermayenin, kar yedeklerinin vb. çok fazla bir önemi bulunmamaktadır. 

TÜRKİYE’DE LİKİDİTE RASYOLARINA BAKIŞ AÇISI NASIL OLMALI ?

Rasyolara geçmeden önce öncelikle şu soruyu cevaplayalım. Bir Firma’yı zor duruma ne düşürür ? Veya Firma’yı ne batırır ? Bu soruya birçok cevap verilebilir; yüksek tutarda batan alacak, hatalı yatırım kararı, ortakların şirket kasasından sorumsuz harcamaları, stokların değer düşüklüğüne uğraması vb… Aslen ilgili cevapların tamamı doğru olmakla beraber ilgili nedenler esas unsurun alt nedenleridir. Esas neden ise nakit dengesinde ve nakit akışında yaşanacak bozulmadır. Eğer Firma’nın nakit akışı güçlü ve dengeli ise, yukarıdaki hiçbir neden tek başına Firma’yı batıracak/zor duruma düşürecek kadar etkili olmayacaktır.

TÜRKİYE’DE EBİTDA NEDİR, NE DEĞİLDİR ?

Özellikle yurtdışındaki bir Şirketin faaliyet raporu incelendiğinde karlılık için sıklıkla EBİTDA vurgusunu görürüz. Faiz, amortisman, vergi öncesi kar (Türkçe’si FAVÖK) anlamına gelen EBİTDA’nınyurtdışında değerlendiriciler açısından karlılık göstergelerinin merkezinde yer aldığı bilinmektedir. Peki, Türkiye’deki şirketlerin analizinde EBİTDA ne kadar önemlidir ? Bize neyi gösterir, neyi göstermez, yada neyi nasıl gösterir ?. Aşağıda bu duruma değinmeye çalıştım.

İYİ BİR ANALİZCİ OLMAK İÇİN 9 TAVSİYE

1. Mutlak doğru yoktur. Her sonuç mutlaka diğer değişkenlerle birlikte sorgulanmalıdır.
2. Sonuçlar hem mikro olarak işletme özelinde, hem de makro olarak sektör ve ekonomi ile birlikte değerlendirilmelidir.
3. Her firmanın ayrı bir hikayesi olduğu gibi her sektörün de ayrı bir değerlendirilme şekli bulunmaktadır. Sektör bilgisi katılmadan yapılmış bir analiz şekersiz keke benzer.